ماجرای کاوش نیمه‌تمام، جسد بانوی اشکانی و کمبود بودجه
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۰۷۸۲۴
خبرگزاری فارس-اصفهان : تپه اشرف، در سال ۱۳۶۰ اولین اکتشافات غیرعلمی را تجربه کرد. این تپه که به سارویه یا کهن‌دژ نیز معروف است سال ۱۳۷۵ به ثبت ملی رسیده، گفته می‌شود، این بنا کتابخانه بزرگی بوده‌است که در آن کتاب‌های فراوانی نگهداری می‌شده است. سارویه در حمله اعراب به ایران ویران شد و اکنون تنها بقایای آن به صورت تپه‌ای باقی‌مانده‌است که بنام «تپه اشرف» معروف است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این تپه سال ۱۳۷۲ منطقه مشتاق سوم اصفهان تعریض و به خیابانی دوطرفه تبدیل شد که همین امر باعث شد قسمت‌های گسترده‌ای از سازه‌های تاریخی بخش شمالی آن نابود شود. در این تپه، قدیمی‌ترین اشیای مطالعاتی یافت شده توسط گروه باستان‌شناسی مربوط به دوره اشکانی است که به لحاظ تحقیق درباره گذشته این تپه بسیار حائز اهمیت بوده و به باستان‌شناسان کمک می‌کند تا گذشته این محوطه تاریخی را روشن کند.
نکته مهم در مورد قدمت تپه اشرف این است که با توجه به تجزیه و تحلیل ملات و اکتشاف بقایای سازه، نشانه‌هایی از دوران پیش از اسلام دیده شده و احتمال اینکه سابقه تاریخی آن به سال‌های قبل از اشکانیان نیز برسد وجود دارد.
نخستین عملیات کاوش تپه اشرف اصفهان از ۲۷ تیر ۸۹ به همراهی تیم ۱۷ نفره به مدت ۴۵ روز انجام یافت، تپه اشرف چندین لایه باستان‌شناسی دارد که بر اساس لایه‌نگاری انجام شده متعلق به پنج دوره تاریخی است که به ترتیب از پایین به بالا دوره اشکانی، دوره ساسانی، دوره انتقالی ساسانی به اسلامی، قرن ۴ و ۵ هجری و قرن ۱۲ هجری را شامل می‌شود. از سال ۱۳۸۹ تا پائیز ۱۳۹۹، تعداد هفت فصل کاوش در این تپه تاریخی انجام شده است.
در سال ۹۲ با این خبر که «با توقف عملیات کاوش در تپه اشرف خطرات بسیاری این مکان ارزشی را تهدید می‌کند، گسترش بافت شهری در این تپه و همچنین تجمع زباله در این محل منجر به نگرانی باستان شناسان و میراث فرهنگی شده است» مواجه شدیم.
مرداد ماه سال ۹۹ بود که سرپرست هیأت کاوش تپه اشرف اصفهان از کشف جسد بانوی اشکانی از تپه اشرف خبر داد و گفت: تاکنون دو اسکلت در تپه اشرف پیدا شده که یکی از آنها بسته‌بندی و برای انتقال به رکیب‌خانه جهت مطالعه و بررسی‌های لازم آماده شده است و طی شدن مراحل برای بازدید عموم در نمایشگاه قرار خواهد گرفت، اما نسبت به تصمیم پیرامون دیگر اسکلت‌های یافت شده باید بررسی‌های لازم جهت چگونگی انتقال‌ها انجام بگیرد.
سال بعد اما با وجود اهمیت بسیار این تپه شاهد ویراژ موتورسیکلت روی تپه بودیم که استارت حصارکشی برای حفاظت و نگهداری از تنها تپه تاریخی شهر شروع شد. هرچند طاهری، معاون وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان، جولان موتورسوارها روی تپه اشرف را قبول نداشت و آن را یک سیاه‌نمایی می‌دانست.
در ادامه ماجرای پر فراز و نشیب تپه‌اشرف، سرپرست هیأت کاوش تپه اشرف اصفهان، جعفری‌زند در شهریور سال ۹۹ از انعقاد یک تفاهم‌نامه بین میراث فرهنگی و شهرداری خبر داد و گفت: شهرداری منطقه ۴ از این پس حامی ادامه کاوش‌های ما در این منطقه خواهد بود. آن زمان اللهیاری مدیر وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان گفته بود: تفاهم‌نامه‌ای نیز با شهرداری امضا کردیم، آقای نوروزی و شهردار منطقه ۴ آقای اخوان نیز به دنبال این موضوع بودند که تپه اشرف را با همکاری هم سامان دهیم، منظور از ساماندهی؛ کارهایی چون تکمیل حصارکشی برخی نواحی، نخاله‌برداری، عدم اجازه ورود افراد به محوطه برای حفظ امنیت جانی، انجام کاوش با مجوزهای میراث فرهنگی، قرار دادن نگهبان برای تپه است.
زمانی که جسد بانوی اشکانی در تپه اشرف یافت شد( سال ۹۹)، علیرضا جعفری زند در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان اظهار کرده بود: تاکنون دو اسکلت در تپه اشرف پیدا شده که یکی از آنها بسته‌بندی و برای انتقال به رکیب‌خانه جهت مطالعه و بررسی‌های لازم آماده شده است و طی شدن مراحل برای بازدید عموم در نمایشگاه قرار خواهد گرفت، اما نسبت به تصمیم پیرامون دیگر اسکلت‌ها یافت شده باید تصمیم‌گیری و بررسی‌های لازم جهت چگونگی انتقال‌ها انجام بگیرد.
او همچنین از جلساتی پیرامون این مسئله با میراث فرهنگی و شهرداری خبر داد که در نهایت یک تفاهم‌نامه بین میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان و شهرداری منعقد شد و بنا شد شهرداری منطقه۴ از آن پس حامی ادامه کاوش‌ها در این منطقه باشد.
این درحالی است که علیرضا جعفری زند، باستان‌شناس با گذشت سه سال از پیدا شدن جسد بانوی اشکانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان می‌گوید: از سال ۹۹ کاوش را در تپه اشرف شروع کردیم و از آن زمان تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاده است، یعنی آخرین فصل کاوش ما مربوط به کشف اسکلت بانوی اشکانی بود، در آنجا نه تنها یک اسکلت بلکه دو اسکلت دیگر بودند که ما فقط توانستیم یکی از آنها را انتقال دهیم، همچنین گروه از خمره‌ها پیدا شد که بعد از تخلیه خاک باید بیشتر کاوش می‌شد، ولی میراث فرهنگی آن را در داخل یک گونی قرار داد و به یک انبار منتقل کرد.
وی افزود: تردیدی نیست که با توجه به آثاری که در کنار اسکلت‌ها یافتیم این اسکلت‌ها مربوط به دوران اشکانی باشد. اسکلت را با شرایط سخت و بدون هیچ آسیبی وکیوم کرده و گچ گرفته و به صورت یک کپسول درآوردیم که آن را در یکی از طاق‌نماهای چهلستون قرار دادند ولی بعد از مدتی به علت بارش و عدم حفاظت از آن میراث فرهنگی آن را به یک انبار منتقل کرد.
جسد بانوی کشف شده، اشکانی است
جعفری‌زند با اشاره به اینکه پهنای کاوش در منطقه تپه و در حاشیه خیابان و نزدیک پیاده‌رو بود، گفت: به همین خاطر از یک فضای تنگ و با وجود هزاران خطر اسکلت را بیرون آوردیم. پزشکی قانونی سن جسد و علت مرگ جسد را گزارش میدهد و نیازی به آزمایشگاه نیست بلکه نیاز به مرمت است. یکی دیگر از دلایل اثبات کننده دوره اشکانی بودن اسکلت وجود آثاری از قبیل سفال و نوع تدفین اسکلت بوده است که نشان میدهد مربوط به دوره اشکانیان بوده است نوع تدفین به زمان مهرپرستی برمی‌گردد که اشکانیان هم مهرپرست بودند.
کاوش در تپه اشرف منتظر بودجه
این باستان‌شناس با اشاره به شرایط نگهداری جسد، اظهار کرد: شرایط نگهداری جسد به این صورت است که باید به طور کامل در کارگاه مرمت شود و در معرض هوای آزاد نباشد ولی میراث فرهنگی از سال ۹۹ تاکنون به دلیل کمبود بودجه این اسکلت را داخل انباری نگهداری کرده است که تاکنون حتماً به علت در معرض هوا بودن تخریب شده است.
او معتقد است تپه اشرف پنج فصل دیگر نیاز به کاوش دارد ولی میراث فرهنگی به دلیل کمبود بودجه، فعلا کار را متوقف کرده است.
میراث نگفته است، جسد اشکانی نیست
در این خصوص شهرام امیری، مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان اظهار کرد: میراث نگفته اسکلت کشف شده اشکانی نیست، یک سری اشیاء در کاوش کشف شده که برآوردهای اولیه حاکی از این است که از آن دوره تاریخی هست و با این وجود اعلام شده که احتمالاٌ اسکلت کشف شده که مربوط به یک بانو هم هست از همان دوره باشد و ما باید برای صحت و سقم این مسأله بررسی‌های لازم را انجام دهیم.
وی در پاسخ به این سوال که شرایط نگهداری این اسکلت، چیست، گفت: در حومه شهر اصفهان انبارهایی برای نگهداری اشیاء و آثار کشف شده داریم که یکی از آنها در محله اصفهانک است و این اسکلت هم زمانی که درآورده شد کاملاً دور آن با گچ پوشانده شد و به صورت یک قالب با امنیت کامل به آنجا منتقل شد و در یک مکان مسقف و سرپوشیده نگهداری می‌شود تا شرایط لازم برای بررسی آن فراهم شود، اینکه انبار خارج از شهر است به این معنا نیست که شرایط نگهداری مناسب نیست.
با این تفاصیل و با کمبود بودجه و عدم برنامه‌ریزی مناسب هنوز باید شاهد کاوش نیمه‌تمام و جسد مرمت نشده بانوی اشکانی بمانیم، البته اگر رویای این کاوش و مرمت را با خود به گور نبریم!
پایان پیام/۶۳۱۲۴/
منبع: فارس
کلیدواژه: جسد اشکانی اصفهان تپه اشرف گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان جسد بانوی اشکانی بررسی های لازم شرایط نگهداری میراث فرهنگی کمبود بودجه دوره اشکانی تپه اشرف جعفری زند یکی از آن اسکلت ها یافت شد پیدا شد کشف شده سال ۹۹
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۰۷۸۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
میراث‌فرهنگی اصفهان باید دوباره زنده شود
بنابر اعلام روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان ، نماینده ولی‌فقیه و امام‌جمعه اصفهان در دیدار با امیر کرم‌زاده مدیرکل و شورای مدیران اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان با اشاره به اهمیت مقوله میراث‌فرهنگی گفت: بی‌تردید وظیفه همگی ما حفاظت از میراث‌فرهنگی است، زیرا میراث‌فرهنگی بخشی جدا نشدنی از فرهنگ ما است و ما از طریق میراث‌فرهنگی می‌توانیم آنچه پدران ما ایجاد کردند را حفاظت و به سایر مردمان از سراسر جهان نشان دهیم.
آیت‌الله طباطبایی نژاد تأکید کرد: پیشنهاد دارم تا باخرد جمعی و همت شما مسئولان، موزه بزرگ اصفهان تأسیس شود و تمامی آثار پدرانمان در معرض نگاه همگان قرار گیرد.
او گفت: باید تلاش کنیم در کنار حفاظت از میراث‌فرهنگی، مردم هم بتوانند مطابق با نیاز‌های روز زندگی خوبی داشته باشند، لذا پیشنهاد می‌کنم با تلفیق مناسب میراث‌فرهنگی و هنر‌های سنتی با علم روز، شرایط مناسبی را برای زندگی مردم خصوصاً مالکان خانه‌های تاریخی فراهم آورید.
آیت‌الله یوسف طباطبایی نژاد افزود: با توجه به اینکه اصفهان قلب هنر ایران است باید همان‌گونه که به هنر می‌پردازید، هنرمندان به‌ویژه هنرمند پیشکسوت را نیز مورد تفقد و دلجوئی قرار گیرند.
در این دیدار مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان نیز گفت: بی‌تردید توجه به زنده نگه‌داشتن میراث‌فرهنگی به‌ویژه میراث‌فرهنگی ایران دوران اسلامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
کرم زاده افزود: رهبر فرزانه انقلاب همواره تأکید داشته‌اند این بنا‌ها فارغ از اینکه چه کسانی در آنها زندگی کرده‌اند مرهون و حاصل دسترنج مردم مسلمان ایران است.
او گفت: اصفهان نگین گردشگری و صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی کشور است، لذا با توجه به کمبود اعتبارات ، تقاضامندم تا با جلب حمایت شرکت‌های بزرگ همچون ذوب‌آهن و همچنین مجامع خیرین استان در قالب جلب مسئولیت‌های اجتماعی آنها را به سمت مرمت و حفاظت از آثار تاریخی هدایت کنند.
استان اصفهان با بیش از ۲۲ هزار اثر تاریخی (یک هزار و ۹۴۰ اثر ملی و ۱۵ اثر ثبت جهانی) و بیش از ۶۰۰ خانه تاریخی و جاذبه‌های مختلف طبیعی، فرهنگی، مذهبی و تفریحی در کانون توجه گردشگران قرار دارد.
اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع مختلف صنایع دستی ایران به شمار می‌رود و از ۲۹۹ رشته صنایع دستی مربوط به ایران ۲۰۰ رشته مربوط به این استان است.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد